Jak wyszukiwać informacje za pomocą sztucznej inteligencji: Przewodnik dla Prawników cz. 2

Przed Wami część 2. Przewodnika dla Prawników, który pomoże odpowiedzieć Wam na pytanie jak wyszukiwać informacje za pomocą sztucznej inteligencji.

Poprzedni artykuł był pierwszą próbą pokazania jak można szybko i skutecznie korzystać z modeli językowych sztucznej inteligencji.

Dziś kolejna garść porad, którą można wykorzystać nie tylko przy wyszukiwaniu informacji ale też tworzeniu gotowych tekstów. 

  1. Określ jak najbardziej szczegółowo zakres tematyczny:
  2. Opisz problem prawny jak najbardziej szczegółowo potrafisz;
  3. Sformułuj pytanie lub polecenie jak najbardziej precyzyjnie, określając konkretne zagadnienie prawne, orzeczenie lub publikację, które chcesz przeanalizować.;
  4. Możesz wskazać grupę publikacji, które chcesz przeszukać;
  5. Podaj sygnaturę orzeczenia, tytuł publikacji, nazwisko autora itp., aby AI mogła odnieść się do konkretnych źródeł.
  • Określ cel analizy, np. znalezienie argumentów na poparcie określonego stanowiska, wskazanie rozbieżności w orzecznictwie, podsumowanie poglądów doktryny na dany temat. Dzięki temu AI będzie mogła dobrać najistotniejsze fragmenty i wnioski pod kątem Twoich potrzeb.
  • Poproś AI, aby uporządkowała odpowiedź w czytelny sposób, np. z podziałem na tezy, argumenty, kontrargumenty, wnioski końcowe. Możesz też poprosić o wyróżnienie kluczowych cytatów, tez lub zagadnień, np. pogrubioną czcionką.
  • Ograniczenie objętości – kreśl oczekiwaną długość odpowiedzi, np. „krótko i zwięźle”, „w kilku akapitach”, „na 1-2 stronach”. Dzięki temu AI dostosuje poziom szczegółowości do Twoich potrzeb.

Stosując powyższe wskazówki, możesz uzyskać od AI szczegółowe i dostosowane do Twoich potrzeb analizy orzecznictwa i literatury prawniczej.

Pamiętaj jednak, że AI nie zastąpi dogłębnej znajomości danej dziedziny prawa i krytycznego myślenia. Wyniki pracy AI należy zawsze weryfikować i traktować jako punkt wyjścia do dalszych badań.

Jak wyszukiwać informacje za pomocą sztucznej inteligencji – przykład

Poniżej zobaczcie przykłady odpowiedzi AI w tym samym temacie w zależności od rodzaju zapytania (prompta).

Jako przykład niech posłuży analiza pojęcia “dobrej wiary” w kodeksie cywilnym.

Zauważcie, że w miarę uszczegóławiania pytań zmienia się treść odpowiedzi:

Prompt 1.:

Pytanie:

Co to jest pojęcie dobrej wiary w kodeksie cywilnym?

Odpowiedź:

W polskim Kodeksie cywilnym pojęcie dobrej wiary jest kluczowym elementem prawnym, który odnosi się do stanu psychicznego osoby działającej w przekonaniu, że jej działania są zgodne z prawem, mimo że w rzeczywistości może być inaczej. Zgodnie z art. 7 Kodeksu cywilnego, jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne od dobrej lub złej wiary, domniemywa się istnienie dobrej wiary, dopóki nie zostanie ona skutecznie obalona.

Dobra wiara oznacza, że osoba działająca w przekonaniu o przysługującym jej prawie lub stosunku prawnym jest w błędzie, ale ten błąd jest usprawiedliwiony okolicznościami. Innymi słowy, osoba ta wierzy, że jej działania są legalne i zgodne z prawem, nawet jeśli obiektywnie tak nie jest.

Pojęcie dobrej wiary można rozpatrywać w dwóch aspektach:

Subiektywny aspekt: dotyczy wewnętrznego przekonania i świadomości danej osoby o tym, że działa zgodnie z prawem.

Obiektywny aspekt: ocena zewnętrzna, która uwzględnia, czy przekonanie tej osoby jest usprawiedliwione w danych okolicznościach.

Dobra wiara ma istotne znaczenie w różnych kontekstach prawnych, takich jak:

Zasiedzenie: W przypadku zasiedzenia nieruchomości, posiadanie w dobrej wierze skraca wymagany okres zasiedzenia z 30 do 20 lat.

Ochrona posiadacza: Posiadacz w dobrej wierze nie jest zobowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie odpowiada za jej zużycie, pogorszenie lub utratę do momentu, gdy dowie się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy.

Domniemanie dobrej wiary może być obalone poprzez udowodnienie, że dana osoba działała w złej wierze, czyli wiedziała lub powinna była wiedzieć, że jej działania są niezgodne z prawem. Obalenie domniemania wymaga przedstawienia dowodów, które wskazują na rażące niedbalstwo lub świadome działanie wbrew przepisom prawa.

Podsumowanie

Pojęcie dobrej wiary w Kodeksie cywilnym pełni funkcję ochronną dla osób działających w błędnym, ale usprawiedliwionym przekonaniu o przysługujących im prawach. Jest to jedno z fundamentalnych domniemań prawnych, które ma szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach prawa cywilnego, od zasiedzenia po ochronę posiadaczy rzeczy.  

Domniemanie dobrej wiary w kodeksie cywilnym – Infor.pl

Prompt 2.:

Pytanie:

Przeanalizuj orzeczenia sądów powszechnych i na ich podstawie wyjaśnij pojęcie dobrej wiary w kodeksie cywilnym.

Odpowiedź:

## Pojęcie Dobrej Wiary w Kodeksie Cywilnym na Podstawie Orzecznictwa Sądów Powszechnych

### **Definicja i Znaczenie Dobrej Wiary**

Dobra wiara w kontekście prawa cywilnego odnosi się do stanu psychicznego osoby, która działa w przekonaniu, że jej działania są zgodne z prawem, mimo że w rzeczywistości mogą być niezgodne. Kodeks cywilny nie zawiera jednoznacznej definicji dobrej wiary, dlatego jej znaczenie jest kształtowane przez orzecznictwo sądowe.

### **Orzecznictwo Sądu Najwyższego**

W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że dobra wiara polega na usprawiedliwionym przekonaniu osoby o przysługiwaniu jej prawa. Na przykład, w postanowieniu z dnia 21 maja 2014 r. (sygn. akt II CSK 499/13), Sąd Najwyższy uznał, że stan świadomości posiadacza może być ustalony na podstawie wszelkich dróg dowodzenia, w tym domniemań faktycznych[1].

### **Przykłady Orzeczeń**

1. **Zasiedzenie Nieruchomości**:

   – W sprawie dotyczącej zasiedzenia nieruchomości, Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 26 września 2012 r. (sygn. akt II CSK 95/12) stwierdził, że osoba, która weszła w posiadanie nieruchomości bez zachowania formy aktu notarialnego, może być uznana za posiadacza w dobrej wierze jedynie wyjątkowo, gdy jej przeświadczenie o przysługiwaniu prawa własności jest poparte obiektywnymi okolicznościami[1].

   – W innym orzeczeniu, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 31 lipca 2013 r. (sygn. akt I ACa 718/13) wskazał, że elementem konstrukcji prawnej dobrej wiary jest przekonanie o przysługiwaniu określonego prawa wynikającego z określonego stosunku cywilnoprawnego[3].

2. **Ochrona Posiadacza**:

   – W sprawie III Ca 794/17, Sąd Okręgowy w Łodzi analizował sytuację, w której jednostka organizacyjna Skarbu Państwa objęła w posiadanie nieruchomość bez tytułu prawnego. Sąd uznał, że w takich okolicznościach trudno uznać posiadanie za działanie w dobrej wierze, ponieważ jednostka ta miała kompetencje do ustalenia prawa własności poszczególnych gruntów[1].

### **Domniemanie Dobrej Wiary**

Zgodnie z art. 7 Kodeksu cywilnego, jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne od dobrej lub złej wiary, domniemywa się istnienie dobrej wiary. Domniemanie to może być jednak obalone poprzez dowody wskazujące na złą wiarę, czyli świadomość lub możliwość świadomości działania wbrew prawu[4].

### **Podsumowanie**

Orzecznictwo sądowe odgrywa kluczową rolę w interpretacji pojęcia dobrej wiary w polskim prawie cywilnym. Dobra wiara jest rozumiana jako usprawiedliwione przekonanie o przysługiwaniu określonego prawa, a jej istnienie domniemywa się, dopóki nie zostanie skutecznie obalone. Analiza konkretnych przypadków sądowych pokazuje, że ocena dobrej wiary zależy od obiektywnych okoliczności i stanu świadomości osoby działającej.

Citations:

 

Prompt 3.:

Pytanie:

Bądź prawnikiem. Dokonaj analizy pojęcia dobrej wiary na przykładzie art. 231 kodeksu cywilnego. Dokonaj analizy orzecznictwa sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego. W razie potrzeby dokonaj analizy literatury branżowej. Wskaż rozbieżności w orzecznictwie, podsumuj poglądy doktryny na ten temat. Odpowiedz na pytanie czy rozumienie pojęcia dobrej wiary zmieniało się na przestrzeni lat. Uporządkuj odpowiedź w czytelny sposób, wyróżnij najważniejsze wypowiedzi w sposób pogrubiony. Napisz co najmniej 2 strony analizy.

Odpowiedź:

## Analiza Pojęcia Dobrej Wiary na Przykładzie Art. 231 Kodeksu Cywilnego

### **Wprowadzenie**

Art. 231 Kodeksu cywilnego (k.c.) stanowi, że samoistny posiadacz gruntu w dobrej wierze, który wzniósł na powierzchni lub pod powierzchnią gruntu budynek lub inne urządzenie o wartości znacznie przewyższającej wartość zajętej działki, może żądać, aby właściciel przeniósł na niego własność zajętej działki za odpowiednim wynagrodzeniem. Kluczowym elementem tego przepisu jest pojęcie *dobrej wiary*, które odgrywa decydującą rolę w ocenie zasadności roszczenia posiadacza.

### **Definicja Dobrej Wiary**

Kodeks cywilny nie zawiera jednoznacznej definicji dobrej wiary, dlatego jej znaczenie jest kształtowane przez orzecznictwo sądowe oraz doktrynę prawniczą. Dobra wiara oznacza stan psychiczny osoby działającej w błędnym, ale usprawiedliwionym przekonaniu o przysługiwaniu jej prawa.

### **Orzecznictwo Sądu Najwyższego i Sądów Powszechnych**

#### **Orzeczenia Sądu Najwyższego**

1. **Tradycyjne Pojęcie Dobrej Wiary**:

   – W orzeczeniu z dnia 14 listopada 1963 r. (sygn. akt III CR 81/63), Sąd Najwyższy uznał, że dobra wiara polega na błędnym, ale usprawiedliwionym przekonaniu posiadacza, że przysługuje mu wykonywane przez niego prawo. W tym przypadku, zgoda na budowę została udzielona przez właściciela gruntu, co uzasadniało przekonanie posiadacza o przysługującym mu prawie.

   – W uchwale z dnia 13 lutego 1978 r. (sygn. akt III CZP 101/77), SN wskazał, że dobra wiara posiadacza może być wyłączona, jeśli posiada on wiedzę o braku przysługującego mu prawa lub jeśli brak tej wiedzy wynika z rażącego niedbalstwa.

2. **Ewolucja Pojęcia Dobrej Wiary**:

   – W postanowieniu z dnia 21 maja 2014 r. (sygn. akt II CSK 499/13), SN podkreślił, że stan świadomości posiadacza może być ustalony na podstawie wszelkich dróg dowodzenia, w tym domniemań faktycznych. Sąd może oceniać, czy przekonanie posiadacza było usprawiedliwione w danych okolicznościach.

#### **Orzeczenia Sądów Powszechnych**

1. **Sąd Okręgowy w Łodzi (III Ca 794/17)**:

   – Sąd uznał, że dobrą wiarę wyłącza zarówno pozytywna wiedza o braku przysługującego prawa, jak i brak takiej wiedzy wynikający z braku należytej staranności. W tym przypadku, posiadacz nie mógł być uznany za działającego w dobrej wierze, ponieważ miał możliwość ustalenia rzeczywistego stanu prawnego.

2. **Sąd Rejonowy w Gliwicach (III Ca 1813/15)**:

   – Sąd podkreślił, że dobra wiara oznacza błędne, ale usprawiedliwione przekonanie o przysługiwaniu prawa. W tym przypadku, posiadacz miał uzasadnione podstawy do przekonania, że działa zgodnie z prawem, co pozwoliło na uznanie go za działającego w dobrej wierze.

### **Analiza Literatury Branżowej**

Literatura prawnicza również podkreśla znaczenie subiektywnego aspektu dobrej wiary. Dobra wiara jest oceniana na podstawie przekonania posiadacza o przysługiwaniu mu prawa, które musi być usprawiedliwione obiektywnymi okolicznościami. W literaturze wskazuje się również na ewolucję pojęcia dobrej wiary, która z biegiem lat staje się bardziej elastyczna i uwzględnia różnorodne okoliczności faktyczne.

### **Rozbieżności w Orzecznictwie**

Rozbieżności w orzecznictwie dotyczą głównie oceny, czy posiadacz miał uzasadnione podstawy do przekonania o przysługiwaniu mu prawa. W niektórych przypadkach sądy przyjmują bardziej rygorystyczne podejście, wymagając od posiadacza wykazania należytej staranności w ustaleniu stanu prawnego (np. III Ca 794/17), podczas gdy w innych przypadkach sądy uznają za wystarczające subiektywne przekonanie posiadacza, jeśli było ono usprawiedliwione (np. III Ca 1813/15).

### **Poglądy Doktryny**

Doktryna prawnicza podkreśla, że dobra wiara jest kluczowym elementem w ocenie roszczeń wynikających z art. 231 k.c. Posiadacz musi wykazać, że jego przekonanie o przysługiwaniu mu prawa było usprawiedliwione obiektywnymi okolicznościami. Doktryna wskazuje również na konieczność uwzględnienia zarówno subiektywnego, jak i obiektywnego aspektu dobrej wiary.

### **Ewolucja Pojęcia Dobrej Wiary**

Pojęcie dobrej wiary przeszło ewolucję na przestrzeni lat. W początkowych orzeczeniach sądy przyjmowały bardziej restrykcyjne podejście, wymagając od posiadacza wykazania należytej staranności w ustaleniu stanu prawnego. Z biegiem lat podejście to stało się bardziej elastyczne, uwzględniając różnorodne okoliczności faktyczne i subiektywne przekonanie posiadacza.

### **Podsumowanie**

Dobra wiara w kontekście art. 231 k.c. jest kluczowym elementem w ocenie roszczeń posiadacza samoistnego. Orzecznictwo sądowe oraz doktryna prawnicza podkreślają znaczenie subiektywnego przekonania posiadacza o przysługiwaniu mu prawa, które musi być usprawiedliwione obiektywnymi okolicznościami. Rozbieżności w orzecznictwie dotyczą głównie oceny, czy posiadacz miał uzasadnione podstawy do przekonania o przysługiwaniu mu prawa. Pojęcie dobrej wiary przeszło ewolucję na przestrzeni lat, stając się bardziej elastyczne i uwzględniające różnorodne okoliczności faktyczne.

Citations:

Jak wyszukiwać informacje za pomocą sztucznej inteligencji – podsumowanie

Jak sami widzicie odpowiedzi AI diametralnie różnią się w zależności od tego w jaki sposób wydajemy polecenie i zadajemy pytanie. Warto poświęcić trochę czasu na poćwiczenie tej umiejętności ponieważ może nam przynieść znaczny wzrost efektywności pracy.

Masz pytania — napisz pod kontakt@mlex.pl

Bartłomiej Kasprzyk
prawnik

Zdjęcie DocuSign pochodzi z Unsplash

***

Najważniejsza umiejętność cyfrowego prawnika

Gdybym ze wszystkich przydatnych  umiejętności związanych z nowymi technologiami miał wybrać najważniejszą, od których każdy prawnik powinien zacząć, to wybrałbym umiejętność anonimizacji dokumentów.

Nie muszę tłumaczyć chyba jak ważna w dzisiejszych czasach jest ochrona danych osobowych [Czytaj dalej…]