ChatGPT w praktyce prawniczej – kluczowe kwestie regulaminowe i prawne

Korzystanie z ChatGPT oraz innych narzędzi AI w praktyce prawniczej niesie ze sobą istotne konsekwencje prawne, które trzeba rozumieć przed ich wykorzystaniem w pracy zawodowej. Weźmy dziś na tapet ikoniczny ChatGPT od OpenAI.
Niektóre z poniższych kwestii mogą wydawać się (i są!) oczywiste, jednak ich praktyczne konsekwencje wymagają szczególnego podkreślenia
Regulamin OpenAI nakłada na użytkowników szereg obowiązków i ogranicza odpowiedzialność dostawcy technologii, co czyni prawnika samodzielnie odpowiedzialnym za rezultaty pracy z AI, to oznacza, że sami odpowiemy za błędy wygenerowane przez narzędzie, z którego korzystamy.

Prawo właściwe i jurysdykcja

Użytkownicy z Polski zawierają umowę z OpenAI Ireland Ltd., jednak prawo właściwe dla sporów to prawo stanu Kalifornia, a właściwym sądem jest sąd federalny lub stanowy w San Francisco. Regulamin przewiduje nadto obowiązkowy arbitraż prowadzony przez National Arbitration and Mediation (NAM), z którego można zrezygnować w ciągu 30 dni od utworzenia konta. Zapewne praktycznie nikt o tym nie wiedział, więc prawie nikt nie zrezygnował.
Prawnik wykorzystujący ChatGPT w działalności zawodowej zapewne nie ma statusu konsumenta, co oznacza brak ochrony wynikającej z przepisów konsumenckich. Chociaż akurat to twierdzenie można w Polsce uznać za: „do dyskusji” ze względu na art. 556(4) kodeksu cywilnego, jak i art. 7aa ustawy o prawach konsumenta.
Natomiast nie chcę tego rozstrzygać w niniejszym artykule, ponieważ wymaga to głębszej analizy kolizyjnoprawnej. Warto jednak pamiętać, że zgodnie z Rozporządzeniem Rzym I (art. 6 ust. 2), konsument w UE – nawet przy klauzuli wyboru prawa kalifornijskiego – zachowuje ochronę wynikającą z bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa swojego miejsca zamieszkania. Kwestia ta pozostaje jednak dyskusyjna w kontekście prawnika działającego zawodowo.

Zakazy i ograniczenia w użytkowaniu

Regulamin ChatGPT zakazuje korzystania z narzędzia w sposób naruszający prawo oraz prawa osób trzecich (w tym autorskie), a także w sposób prowadzący do oszustw czy manipulacji.
Szczególnie istotny dla prawników jest zakaz podszywania się – nie wolno przedstawiać treści wygenerowanych przez AI jako stworzonych przez człowieka.
Użytkownik ponosi pełną odpowiedzialność za dane wejściowe (prompty) i musi posiadać do nich wszelkie niezbędne prawa.
OpenAI przyznaje użytkownikowi wszelkie prawa do danych wyjściowych w zakresie, w jakim sam je posiada, co oznacza możliwość komercyjnego wykorzystania wygenerowanych treści. Należy jednak pamiętać, że zakres tych praw jest ograniczony ze względu na naturę treści generowanych przez AI.
Nie daje to pełnej gwarancji ochrony od strony prawa autorskiego – polskie prawo autorskie wymaga, aby utwór był efektem działalności twórczej człowieka, a treści wygenerowane wyłącznie przez AI nie spełniają tego warunku. W praktyce oznacza to, że wygenerowane przez ChatGPT dokumenty lub opinie mogą nie podlegać takiej ochronie i każdy może z nich korzystać bez zgody użytkownika.
Oczywiście jest to dość mocno teoretyczne założenie, bo trudno zakładać, że ktoś udowodni, że dana treść została wygenerowana wyłącznie przez AI. Co więcej, prawnik, który prawidłowo korzysta z tego narzędzia, nie działa na zasadzie kopiuj-wklej, ale przetwarza te treści na swoje potrzeby. Tym niemniej dobrze o tym wiedzieć i pamiętać.

Ograniczona wiarygodność i ryzyko błędów

OpenAI wyraźnie ostrzega, że dane wyjściowe mogą być niedokładne, zawierać błędy merytoryczne i nie stanowią wiarygodnego źródła faktów ani substytutu profesjonalnej porady. To będzie kolejny truizm, ale: prawnik musi samodzielnie weryfikować każdą informację przed jej wykorzystaniem.
Trzeba pamiętać, że treści nie zawsze są unikatowe – inni użytkownicy mogą otrzymać identyczne lub bardzo podobne rezultaty, co stanowi ryzyko przy tworzeniu dokumentów prawnych.

Odpowiedzialność prawnika i wyłączenia OpenAI

Regulamin zawiera szerokie wyłączenia odpowiedzialności – usługi świadczone są „w stanie, w jakim się znajdują” (as-is), bez jakichkolwiek gwarancji dokładności, nieprzerwanego działania czy bezpieczeństwa danych.
Obecnie (6.11.2025 r.) maksymalna odpowiedzialność OpenAI wynosi 100 USD lub wysokość opłat za ostatnie 12 miesięcy (w zależności, która kwota jest wyższa), innymi słowy jest żadna.
OpenAI nie ponosi odpowiedzialności za szkody pośrednie, utratę zysków, reputacji czy danych, nawet jeśli została poinformowana o możliwości wystąpienia takich szkód.
Jeśli prawnik prowadzi działalność gospodarczą lub kancelarię, regulamin nakłada obowiązek pełnego odszkodowania (indemnification) – prawnik musi zabezpieczyć OpenAI przed wszelkimi kosztami, stratami i zobowiązaniami wynikającymi z roszczeń osób trzecich związanych z korzystaniem z usług. Oznacza to, że jeśli klient lub osoba trzecia wniesie roszczenie związane z wykorzystaniem ChatGPT, to prawnik – nie OpenAI – ponosi pełną odpowiedzialność finansową i prawną. Choć to wydaje mi się dość oczywiste i bez regulaminu.

Rekomendacje dla praktyki prawniczej

Prawnik korzystający z ChatGPT powinien wdrożyć procedury weryfikacji wszystkich wygenerowanych treści, pamiętając o poetycko brzmiącej zasadzie „garbage in, garbage out” – jakość wyników zależy od jakości danych wejściowych.
Należy upewnić się, że dane wprowadzane do ChatGPT nie naruszają tajemnicy zawodowej ani przepisów o ochronie danych osobowych.
Ze względu na brak gwarancji unikalności treści dokumenty wygenerowane przez ChatGPT – nawet jeśli uznamy, że spełniają nasze standardy – wymagają redakcji.

Marcin Szumlański

Adwokat, który od wielu lat prowadzi własną kancelarię prawną, wspierając klientów w rozwiązywaniu kompleksowych spraw z zakresu prawa gospodarczego i cywilnego. Jest ekspertem nie tylko w tradycyjnych obszarach prawa, ale także pasjonatem nowych technologii – szczególnie sztucznej inteligencji i jej praktycznych zastosowań w pracy prawnika. Prowadził szkolenie z zakresu inżynierii promptów dla prawników, dzieląc się wiedzą na temat skutecznego korzystania z AI w profesjonalnej praktyce adwokackiej.

Czy jesteś gotowy, aby podnieść swoją pracę z AI na wyższy poziom?

Zastanawiasz się, jak konkretnie wdrożyć prompt engineering w swojej praktyce prawniczej? Chcesz omówić możliwości zastosowania AI w twojej kancelarii z uwzględnieniem specyfiki prowadzonych spraw? Zapraszam do konsultacji i wymiany doświadczeń – razem możemy wypracować strategie wykorzystania modeli językowych, które realnie oszczędzą twój czas i podniosą jakość obsługi klientów. Skontaktuj się, aby porozmawiać o przyszłości prawa w erze sztucznej inteligencji.

Możesz również rozpocząć swoją przygodę z AI i promptowaniem od zapoznania się z naszą ofertą i produktem, który rozwinie Twoje umiejętności korzystania ze sztucznej inteligencji: https://mlex.pl/produkt/legaltech-pakiet-edukacyjny-ai-dla-prawnika/

#promptengineering #AIdlaprawników #blogprawniczy #ChatGPTdlaprawników #AIwkancelarii #digitalizacjaprawa #technologieprawne #regulaminOpenAI #prawnikAI #odpowiedzialnośćprawnika #inżynieriapromptów #AIwpraktyceprawniczej